Aktualności

Fundacja im. Feliksa hr. Sobańskiego wspiera Muzeum Narodowe w Krakowie

Fundacja im. Feliksa hr. Sobańskiego dofinansowała wydanie publikacji „Judaika w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Rzemiosło artystyczne, druki i rękopisy, monety i medale, varia”. Katalog towarzyszy odnowionej ekspozycji judaików krakowskiego Muzeum Narodowego. Obszerna, bogato ilustrowana (ponad 600 fotografii) publikacja autorstwa Stanisławy Odrzywolskiej i Moniki Paś (et al.) to pierwsze tak szczegółowe opracowanie znacznej części przechowywanego w Muzeum Narodowym w Krakowie zbioru judaików (z wyłączeniem tkanin i ubiorów, omówionych w wydawnictwie z 2008 r.). Książka zawiera część poświęconą historii tworzenia kolekcji oraz część katalogową, w której poszczególne grupy zabytków poprzedzono wstępami przybliżającymi rolę, jaką przedmioty te pełniły w judaizmie.

Judaica 1

Początek zbioru judaików Muzeum Narodowego w Krakowie sięga roku 1887, w którym Leonard Lepszy, historyk sztuki złotniczej i wieloletni naczelnik Urzędu Probierczego w Krakowie, ofiarował pierwszą srebrną balsaminkę – pojemnik służący do przechowywania wonnych ziół. Z upływem czasu zbiór powiększał się dzięki kolejnym darom i zakupom, dokonywanym najliczniej w latach 1935–1939, co umożliwiła celowa dotacja na zakup żydowskiego rzemiosła artystycznego, przyznana Muzeum przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W ten sposób zgromadzono jedną z najciekawszych w Polsce kolekcji różnorodnych zabytków, związanych z historią i kulturą Żydów.

Judaica 3

Od 20 lipca 2018 w Galerii Rzemiosła Artystycznego w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie można oglądać ponownie kolekcję judaików. Część galerii poświęcona przedmiotom związanym z tradycją i kulturą Żydów zyskała nową aranżację, a liczba eksponowanych zabytków została znacznie zwiększona.

Judaica 4

Pokazujemy obecnie ponad 300 zabytków, w tym przedmioty kultu religijnego oraz domowego, świątecznego i codziennego użytku, wykonane w różnych materiałach i technikach w czasie od XVII do XX wieku. Wiele z nich to unikaty, nie tylko na skalę polską. Szczególną uwagę należy zwrócić np. na rzeźbioną w drewnie, polichromowaną szafę do przechowywania zwojów Tory z synagogi w Wysokiem Litewskiem, srebrną puszkę kwestarską bractwa pogrzebowego, wykonaną przez złotnika Elimelecha w 1763/1764 r., zdobioną rytowanymi scenami kolejnych faz pochówku, lub też drewnianą lampę chanukową z Przeworska – mówi kurator ekspozycji Monika Paś.

Judaica 5 Judaica 6 Judaica 7