Aktualności

„OJCZE NASZ” – niezwykłe fundacje Felixa hr. Sobańskiego

Felix Sobański (1833-1913), właściciel Guzowa na Mazowszu i Obodówki na Ukrainie otrzymał w 1880 roku od papieża Leona XIII dziedziczny tytułu hrabiego papieskiego. Było to uhonorowanie jego wielkich zasług jako hojnego filantropa i dobrodzieja Kościoła katolickiego. Dzięki jego staraniom powstały w Kijowie, Obodówce, Odessie, Ładyżynie, Warszawie, Żyrardowie, Guzowie, Radziwiłłowie i innych miejscach kościoły, kaplice, szpitale, ochronki, przytułki.

Jedna z kaplic została wzniesiona obok pałacu w Guzowie, przebudowanego przez Feliksa Sobańskiego w stylu neorenesansu francuskiego. Poświęcenie kamienia węgielnego pod kaplicę miało miejsce 11 lipca 1892 r. Felix Sobański ogłosił wówczas, że kolejne fragmenty modlitwy OJCZE NASZ ozdobią wzniesione przez niego budowle sakralne i charytatywne. Za życia fundatora umieszczono następujące cytaty:

OJCZE NASZ, KTÓRYŚ JEST W NIEBIE ŚWIĘĆ SIĘ IMIĘ TWOJE – na fasadzie kaplicy pałacowej św. Felixa de Valois w Guzowie, wybudowanej wedle projektu arch. M. Meyera, której budowę ukończono w 1894 r.

PRZYJDŹ KRÓLESTWO TWOJE – na fasadzie kościoła w Bartnikach/Radziwiłłowie, wzniesionego wedle projektu Teodora Talowskiego, poświęconego w 1907 r. Świątynia była votum Felixa i Emilii Sobańskich w pięćdziesiątą rocznicę ich ślubu. Ten sam cytat znajdował się w prezbiterium kaplicy pałacowej w Guzowie, został usunięty w latach 1970/1980 gdy wnętrze zmieniono według posoborowych zaleceń.

BĄDŹ WOLA TWOJA JAKO W NIEBIE TAK I NA ZIEMI – na ścianie szpitalika w Guzowie, przeznaczonego dla pracowników majątku i mieszkańców wioski. Napis jest częścią ołtarza wkomponowanego w ścianę budynku i okala płaskorzeźbę Sławomira Celińskiego „Chrystus w Ogrójcu” z 1887 r. Rzeźbiarz ten wykonywał wiele zleceń dla Felixa Sobańskiego, m.in. posąg Davida przed pałacem Sobańskich w Al. Ujazdowskich 13 w Warszawie oraz popiersia Róży z Łubieńskich Ludwikowej Sobańskiej (Róży Sybiru) znajdujące się obecnie w Muzeum Mazowsza Zachodniego w Żyrardowie.

CHLEBA NASZEGO POWSZEDNIEGO – na ścianie oficyny pałacu Sobańskich w Alejach Ujazdowskich 13 w Warszawie. Napis umieszczony przy płaskorzeźbie nieznanego artysty przedstawiającej rozmnożenie chleba. W XIX i XX w. był zwyczaj, że każdy ubogi, który zadzwonił do furtki pałacu obok wspomnianej płaskorzeźby otrzymywał bułkę i gorącą herbatę.

I NIE WÓDŹ NAS NA POKUSZENIE – na ścianie szkoły dla dzieci z rodzin robotniczych przy ul. Śniadeckich 17 w Warszawie. Napis został umieszczony pod płaskorzeźbą nieznanego autora, przedstawiającą kuszenie Chrystusa. Felix Sobański utrzymywał szkołę/zakład „Nazaret” dla ubogich chłopców, w zakupionej przez siebie kamienicy. Jego syn Michał Sobański przekazał budynek dla Towarzystwa Wychowawczo – Oświatowego „Przyszłość”, w którym uczyło się około czterystu uczniów z rodzin robotniczych (program szkoły podstawowej i nauka rzemiosła).

ZBAW NAS OD ZŁEGO AMEN – na ścianie absydy kaplicy pałacowej w Guzowie. Powyżej napisu znajduje się płaskorzeźba Marii Gerson (córki Wojciecha G.) „Chrystus uciszający burzę na jeziorze” z 1897 r., zamówiona przez Felixa Sobańskiego. Gersonówna wykonała dwie wersje płaskorzeźby, jedną umieszczono w Guzowie a drugą w „Schronieniu dla paralityków pod wezwaniem św. Rocha imieniem hrabiów Sobańskich” przy ul. Nowowiejskiej 32 w Warszawie (rzeźba zachowana do dziś), gdzie obecnie znajduje się hospicjum prowadzone przez Siostry Felicjanki.

Dzieło fundacyjne, rozpoczęte przez F. Sobańskiego podjął i dokończył po stu trzydziestu latach jego prapraprawnuk MICHAŁ SOBAŃSKI – prezes FUNDACJI im. FELIKSA HR. SOBAŃSKIEGO, która sfinansowała budowę nowego kościoła parafialnego w Guzowie. W jego wnętrzu został umieszczony ostatni, brakujący fragment OJCZE NASZ – I ODPUŚĆ NAM NASZE WINY JAKO I MY ODPUSZCZAMY NASZYM WINOWAJCOM. Tym samym Michał Sobański wypełnił wolę swego antenata.

Marcin Brzeziński

1a Kaplica w Guzowie_fot.M.Brzezinski 2023

Kaplica pałacowa św. Felixa de Valois w Guzowie, wzniesiona przez Felixa Sobańskiego w latach 1892 – 1894; nad rozetą napis: OJCZE NASZ KTÓRYŚ JEST W NIEBIE ŚWIĘĆ SIĘ IMIĘ TWOJE; fot. Marcin Brzeziński, 2023

1b Kaplica w Guzowie_fot.M.Brzezinski 2022

Napis: OJCZE NASZ KTÓRYŚ JEST W NIEBIE ŚWIĘĆ SIĘ IMIĘ TWOJE, na elewacji kaplicy pałacowej w Guzowie, podczas prac konserwatorskich; fot. Marcin Brzeziński, 2022

2a RADZIWILLOW_fot_PJamski_2022_05_12-12

Kościół parafialny w Bartnikach/Radziwiłłowie, ufundowany przez Felixa i Emilię Sobańskich, poświęcony w 1907 r., na fasadzie napis: PRZYJDŹ KRÓLESTWO TWOJE; fot. Piotr Jamski, 2022

2b Przyjdz Krolestwo Twoje_kosciolw Radziwillowie

Napis: PRZYJDŹ KRÓLESTWO TWOJE nad wejściem do kościoła w Radziwiłłowie/Bartnikach; fot. Piotr Jamski, 2022

3a Szpitalik Guzow_fot. MB_2023

Dawny szpitalik dla mieszkańców i pracowników majątku w Guzowie, z płaskorzeźbą Sławomira Celińskiego „Chrystus w Ogrójcu” z 1887 r.; fot. Marcin Brzeziński, 2023

3b Szpitalik Guzow_plaskorzezba S. Celinskiego_fot. MB_2023

Płaskorzeźba Sławomira Celińskiego „Chrystus w Ogrójcu” z 1887 r. oraz napis: BĄDŹ WOLA TWOJA JAKO W NIEBIE TAK I NA ZIEMI na ścianie szpitalika w Guzowie; fot. Marcin Brzeziński, 2023

3c Szpitalik Guzow_plaskorzezba S. Celinskiego_fot. MB_2023

Płaskorzeźba Sławomira Celińskiego „Chrystus w Ogrójcu” z 1887 r. oraz napis: BĄDŹ WOLA TWOJA JAKO W NIEBIE TAK I NA ZIEMI na ścianie szpitalika w Guzowie; fot. Marcin Brzeziński, 2023

4a WARSZAWA_AL_UJAZDOWSKIE_13_PALAC_SOBANSKICH_fotPJamski_2022_06_18-15

Pałac Sobańskich w Alejach Ujazdowskich 13 w Warszawie; fot. Piotr Jamski, 2022

4b WARSZAWA_PALAC_SOBANSKICH_fotPJamski_2022_06_26-49

Prawa oficyna pałacu Sobańskich w Alejach Ujazdowskich 13 w Warszawie, z widoczną płaskorzeźbą „Chrystus rozmnażający chleb” i napisem: CHLEBA NASZEGO POWSZEDNIEGO; fot. Piotr Jamski, 2022

4c WARSZAWA_PALAC_SOBANSKICH_fotPJamski_2022_06_26-1

Płaskorzeźba „Chrystus rozmnażający chleb” i napis: CHLEBA NASZEGO POWSZEDNIEGO na ścianie oficyny pałacu Sobańskich w Alejach Ujazdowskich 13 w Warszawie. W czasach Sobańskich każdy ubogi, który zadzwonił do znajdującej się obok furtki otrzymywał gorącą herbatę i bułkę. Fot. Piotr Jamski, 2022

5a Nowy kosciol_Guzow_fot. Adrian Ardziejewski 2023

Nowy kościół parafialny w Guzowie, wzniesiony z inicjatywy Michała Sobańskiego, sfinansowany przez Fundację im. Feliksa hr. Sobańskiego, konsekrowany 8 października 2023 r.; fot. Adrian Ardziejewski

5b Nowy kosciol_Guzow_fot. Adrian Ardziejewski 2023

Główne wejście do nowego kościoła parafialnego w Guzowie z napisem: I ODPUŚĆ NAM NASZE WINY JAKO I MY ODPUSZCZAMY NASZYM WINOWAJCOM; fot. Adrian Ardziejewski, 2023

5c Nowy kosciol_Guzow_fot. Adrian Ardziejewski 2023

Napis: I ODPUŚĆ NAM NASZE WINY JAKO I MY ODPUSZCZAMY NASZYM WINOWAJCOM, umieszczony w nowym kościele parafialnym w Guzowie z inicjatywy Michała Sobańskiego, który zamyka dzieło fundacyjne Felixa Sobańskiego rozpoczęte blisko sto trzydzieści lat wcześniej; fot. Adrian Ardziejewski, 2023

6a WARSZAWA_UL_SNIADECKICH_17_fotPJamski_2023_05_02-13

Kamienica przy ul. Śniadeckich 17 w Warszawie, w której mieściła się szkoła dla chłopców z rodzin robotniczych, prowadzona przez Braci Dolorystów, utrzymywana przez Felixa Sobańskiego, a następnie jego syna Michała; fot. Piotr Jamski, 2023

6b WARSZAWA_UL_SNIADECKICH_17_fotPJamski_2023_05_02-2

Płaskorzeźba „Kuszenie Chrystusa” z napisem: I NIE WÓDŹ NAS NA POKUSZENIE umieszczona nad wejściem do dawnej szkoły dla chłopców przy ul. Śniadeckich 17 w Warszawie, finansowanej przez Felixa Sobańskiego; fot. Piotr Jamski, 2023

7a Guzow kaplica_fot.M.Brzezinski 2023

Fragment pałacu w Guzowie oraz kaplica św. Felixa de Valois z płaskorzeźbą Marii Gerson „Chrystus ucisza burzę na jeziorze” z 1897 r.; fot. Marcin Brzeziński, 2023

7b Guzow kaplica plaskorzezba Marii Gerson_Chrystus uciszajacy burze_po konserwacji_2023_fot.Marcin Brzezinski

Płaskorzeźba Marii Gerson „Chrystus ucisza burzę na jeziorze”  z 1897 r. oraz napis: ZBAW NAS ODE ZŁEGO AMEN